Odpowiedz 
 
Ocena wątku:
  • 8 Głosów - 4.13 Średnio
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI
SP9LVZ Offline
Piotr
****

Liczba postów: 736
Dołączył: 13-01-2015
Post: #371
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI
Udało się w szybkim trybie zmontować i uruchomić najnowszą wersję modułu demodulatora/modulatora w wersji na diodach do naszej IF na mosferach.
Przypomnę, że jako demodulator SSB/CW zastosowany jest mieszacz ADE-1, a jako modulator DSB wykonany jest układ modulatora pierścieniowego na diodach. By było ciekawiej na diodach germanowych.
Na tej PCB jest też dodatkowo nowe ARW na torze m.cz. i standardowo wzmacniacz audio na TDA2003. Jest to alternatywny moduł do wersji pierwszej na UL1042 i drugiej na SN16913.
Testy wykonane, moduł pracuje w całości poprawnie, bardzo dobrze równoważy się modulator na diodach germanowych. W tej wersji sygnał BFO jest brany bezpośrednio z syntezy - generatora Si5351.
Poniżej foto testowego sygnału DSB na wyjściu modulatora i góra zmontowanej płytki.


Załączone pliki Miniatury
İmage İmage

http://sp9lvz.sp-radio.eu/
(Ten post był ostatnio modyfikowany: 11-12-2024 14:05 przez SP9LVZ.)
10-12-2024 19:06
Odwiedź stronę użytkownika Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SP9LVZ Offline
Piotr
****

Liczba postów: 736
Dołączył: 13-01-2015
Post: #372
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI
Ostateczne podejście do ARW na module IF z mosfetami.

Po wielu modyfikacjach toru wzmacniacza IF na mosfetach wg pierwowzoru F6CER, udało się uzyskać poprawną pracę wzmacniacza pośredniej częstotliwości. Jednak pozostał ciągle problem z najsilniejszymi sygnałami co objawiało się to nieprzyjemnym efektem "chrobotu" na sygnale odbieranym. Podejrzenie padło na układ detekcji sygnału ARW, ale pomimo testowania wielu wersji detektora nic to nie zmieniało.
W jednym z wcześniejszych wpisów pokazałem układ jak uodpornić tor ARW na ten efekt poprzez wprowadzenie "podpolaryzacji" układu sygnału ARW podawanego na G2 mosfetów. Dało to w efekcie ograniczenie poziomu regulacji ARW i wyjście z efektu "chrobotu", ale spowodowało odczulenie ARW na bardzo silne sygnały.
Poniżej dla przypomnienia schemat tej wersji ARW.
İmage

Było to jednak leczenie skutków, a nie usunięcie przyczyny.

Po wykonaniu kompletnego TRX BLU testowałem układ regulacji ARW na mofetech w układzie miniBLU (dwa mosfety we wzmacniaczu pośredniej częstotliwości), który był sterowany sygnałem z toru m.cz. Był to jednak zupełnie inny układ ARW na tranzystorach. Układ w tej wersji pracował bardzo dobrze i w związku z tym został doprojektowany do nowych wersji demodulatorów.

Ostateczne zmierzenie się z torem ARW.

Przy uruchamianiu kolejnej płytki toru p.cz. postanowiłem wrócić jeszcze raz do ARW na tej płytce, gdyż problem się powtarzał.
Po kolejnej analizie teoretycznej pracy toru ARW i testach polegających na zmianie punktu pracy mosfetów, zmianie wartości elementów w detektorze ARW, doszedłem do wniosku, że przyczyna tkwi w obwodzie pętli ARW w którym to obwodzie jest dioda Zenera 2,5V (LED biały) podłączona bezpośrednio do wyjścia wzmacniacza operacyjnego uA741.
Wg. projektu autora miała ona za zadanie przesunąć punkt pracy uA741 tak by podnieść napięcie wyjściowe z uA741 gdyż nie jest on w stanie obniżać napięcia wyjściowego do zera. Z punktu widzenia teoretycznego wszystko pasowało, ale,... no właśnie ale,... jak się okazuje, to ta dioda psuła niestety cały czas układ ARW przy najsilniejszych sygnałach. W momencie, gdy ARW regulowało wzmocnienie najsilniejszych sygnałów napięcie na wyjściu uA 741 spadało do poziomu 2,5V i dioda "odcinała" obwód zasilania bramek drugich mosfetów (zero napięcia na G2 poprzez rezystor 1k do masy), a układ ARW nadal obniżał jeszcze napięcie na wyjściu uA741. Powodowało to efekt "nieciągłości" pracy ARW co dawało akustyczny efekt "chrobotu".
Pętla ARW musi pracować w całym zakresie w sposób ciągły i mosfety muszą "widzieć" cały czas zachowanie pracy detektora ARW i komparatora.
Likwidujemy zatem diodę Zenera (diodę LED) na wyjściu uA741.
Zmiana pracy ARW jest natychmiast odczuwalna i można już bez żadnego problemu dobrać wartości elementów RC w detektorze ARW. Powstanie jednak pewne ograniczenie pracy ARW, ze względu na to, że uA741 nie jest w stanie obniżać napięcia wyjściowego poniżej 2V w stronę zera.
Pozostaje problem, przed którym stanął autor pierwowzoru układu. Należy zastosować inny wzmacniacz operacyjny - komparator, który jest w stanie zejść niżej z napięciem wyjściowym niżej niż 2V.
Propozycja (po konsultacjach) to zastosowanie w miejsce uA741 układów o tych samych wyprowadzeniach - TLC271 lub CA3140, jeszcze ciągle dostępnych.

Na dziś, poniżej przedstawiam zmodyfikowaną wersję ARW z pominięciem tej diody Zenera. Układ ARW pracuje zupełnie inaczej niż pierwowzór prawidłowo zachowując się przy silnych sygnałach. Pozostaje do podmiany uA741, co jak się wydaje doprowadzi do ostatecznie oczekiwanej pracy ARW.
Przy próbie z generatorem sygnałowym podawanym na wejście odbiornika testowego napięcie na wyjściu uA741 spadało do poziomu 2V, nie udało się uzyskać niższego poziomu. Biorąc pod wagę, że w źródłach mosfetów są LED zielone, które dają napięcie 2V polaryzacji S względem masy układu, to oznacza że napięcie na G2 dochodziło do 0V względem S.
Poniżej przedstawiam aktualny schemat po modyfikacjach, z doborem kolejny raz elementów w detektorze ARW. Nie ma potrzeby modyfikować ścieżek na płytce w obwodzie ARW, należy tylko wymienić elementy. Kluczowa zmiana, to w miejsce diody Zenera dajemy rezystor 1-3k, a miejsce rezystora 1k dajemy 1M.
İmage

W załączeniu schemat modułu IF w całości ze zmianą ARW.

p/s czekam na układy TLC271, po wymianie dam znać jak wpłynęły na pracę tej wersji ARW.

.pdf  Schemat p_cz v 5.0_ARW_nowe.pdf (Rozmiar: 415.27 KB / Pobrań: 95)
W załączeniu drugi schemat toru p.cz., dla wersji najnowszej płytki X 2024 (dotyczy płytek toru p.cz. w kolorze niebieskim) z naniesionymi zmianami w ARW, na której dodatkowo jest doprojektowany:
- układ blokowania ARW podczas nadawania,
- układ podpolaryzacji diod w detektorze ARW.


Załączone pliki
.pdf  Schemat PCZ X poprawka ARW.pdf (Rozmiar: 425.97 KB / Pobrań: 102)

http://sp9lvz.sp-radio.eu/
(Ten post był ostatnio modyfikowany: 24-12-2024 20:29 przez SP9LVZ.)
23-12-2024 19:13
Odwiedź stronę użytkownika Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SP5MBM Offline
Nowicjusz
*

Liczba postów: 14
Dołączył: 13-06-2020
Post: #373
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI
Zdrowia wszystkim!

Byłby ktoś skłonny udostępnić swoje rozwiązanie obudowy do transceivera B-L-U w wersji PA 100w (jeśli taka powstała)? Najchętniej bym kupił gotowca.

Pozdrawiam

Jerzy Skolimowski
SP5MBM
25-12-2024 8:53
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SP9LVZ Offline
Piotr
****

Liczba postów: 736
Dołączył: 13-01-2015
Post: #374
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI
Testy z wymianą uA741 na TLC271 w obwodzie ARW na płytce IF na mosfetach zostały wykonane. W tej wersji została usunięta dioda Zenera (LED biały) na wyjściu uA741.
Automatyka pracuje jak najbardziej poprawnie i bardzo dobrze funkcjonuje na bardzo silnych sygnałach. Ewidentnie wcześniejsze problemy nie radzenia sobie z bardzo silnymi sygnałami zniknęły. W tej wersji nie robimy podpolaryzacji napięcia na ścieżce do sterowania G2.
Dodatkowe zamiany jakie zrobiłem na swojej płytce IF to zmniejszyłem wartości rezystorów które były na ścieżce sygnału ARW do G2 mosfetów (2k2, 4k7 zmniejszyłem na 220R) oraz kondensatory na płytce na tej ścieżce sygnału ARW oznaczone jako 100nF zmniejszyłem do 10nF zgodnie ze schematem.
Dodatkowy problem jaki pojawił się u mnie to wchodzenie w stan oscylacji układu MC1350 przy większym wzmocnieniu co wpływało na pracę ARW. Ta sytuacja była związana z dławikiem w jego obciążeniu wyjściowym - z którego sygnał z pin 1 który idzie na detektor ARW. Wymiana dławika na dużą wartość 470uH i zbocznikowanie go rezystorem 1k5 rozwiązała problem. Można to zweryfikować obserwując poprawność pracy ARW oraz oscyloskopem na wyjściu MC1350 bez sygnału na wejściu zwiększając wzmocnienie MC1350 potencjometrem montażowym - czyli czułość ARW. Bez sygnału wejściowego przy ustawieniu ARW na max wzmocnienia układ musi zachować bezwzględną stabilność.
W zależności od zastosowanego indywidualnie dławika na wyjściu MC1350 (pin 1) sytuacja ta nie koniecznie będzie wstępować w innych wykonaniach IF.
W załączeniu przedstawiam schemat wersji na 31 grudnia która pracuje poprawnie z układem TCL271.
Zamykamy zatem rok 2024 - wersją X wzmacniacza IF na mosfetach oraz kompleksowo propozycję realizacji TRX B-L-U.

Poniżej przedstawiam charakterystyki torów ARW:

- wersja najnowsza zmodyfikowana opisana wyżej na torze sygnału p.cz. (na płytce IF na mosfetach)

İmage

- wersja na płytkach demodulatora na torze sygnału m.cz. (wersja płytek X)

İmage

W wersji ARW na torze m.cz. można zaobserwować szybsze odblokowanie ARW ze względu na dodanie dodatkowego tranzystora rozładowującego kondensator stałej czasowej ARW (stromość ch-ki wyjścia z blokowania).

Link do filmu testu ARW na torze sygnału p.cz. z sinymi sygnałami CW - brak jakichkolwiek efektów ubocznych, regulacja ARW dla silnych sygnałów prawidłowa.

https://youtu.be/3ewquNR2KmE


Załączone pliki
.pdf  Schemat p_cz_X_ARW_mod_poprawki_02.pdf (Rozmiar: 427.13 KB / Pobrań: 185)

http://sp9lvz.sp-radio.eu/
(Ten post był ostatnio modyfikowany: 01-01-2025 11:12 przez SP9LVZ.)
01-01-2025 11:11
Odwiedź stronę użytkownika Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SP9LVZ Offline
Piotr
****

Liczba postów: 736
Dołączył: 13-01-2015
Post: #375
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI
Spis elementów do montażu BLU.

W związku z pytaniami i spis elementów do BLU chciałem przekazać informację iż takowego nie zrobiłem. Projekt powstawał ewolucyjnie w kilku wersjach, w dłuższym okresie czasu. Największe ilości podzespołów do BLU to elementy smd, które najczęściej nabywa się w zestawach, a nie na sztuki. Poza "zestawami" smd na pewno kondensatory 100nF w ilości 100 sztuk trzeba nabyć.
Pierwsze "B-L-U" pracują już na pasmach. Jak sądzę jest bez problemów do zmontowania i uruchomienia, pomimo że zaliczył bym B-L-U do konstrukcji dla "zaawansowanych".

Jeśli ktoś zrobił taki spis to jest prośba i jego zamieszczenie.
Propozycja rozwojowa IF na mosfetach na rok 2025

Wykonanie toru wzmacniacza pośredniej częstotliwości na 500kHz z wykorzystaniem filtrów elektromechanicznych FEM.

Można użyć cewek 7x7 numer 101 w miejsce 215 na PCB p.cz. Pasują w miejsce 215 bez żadnych modyfikacji ścieżek. Są osiągalne tam gdzie 215. Wymagane jest dodanie pojemności równoległej do obwodu rezonansowego cewki 1,5 nF oraz zmiana sprzężeń z filtrem.
Wykonałem testowo taki układ by zrobić próbę dopasowania FEM oraz pracę mosfetów z cewkami 101. Układ pcz w wersji włączenia "TX" do pomiaru ch-ki filtru (zgodnie z opisem w instrukcji montażu p.cz.) zachowuje się bardzo dobrze. Dwa pierwsze mosfety dają ponad 50dB wzmocnienia. Pomiar robiłem z tłumkiem 50dB na wejsciu tx toru p.cz.
Bardzo dobra charakterystyka FEM SSB świadczy o dobrym dopasowaniu w obwodzie. Jako obciążenie drenu pierwszego mosfeta zastosowałem dławik 1mH, nastepnie sygnał jest podawany na obwód wejściowy FEM w układzie rezonsnsu równoległego.
W załączeniu zmierzona ch-ka filtru FEM SSB oraz schemat z adaptacją pod 500 kHz wg którego ściągałem ch-kę filtru. Wg. tesu poszerzonego zmierzone tłumienie wtrącone FEM w paśmie przenoszenia wyniosło 8 dB. Pomiar całego toru p.cz. w kolejnym etapie testów.
Propozycja wykorzystania:
- jako główny tor p.cz. 500 kHz z ARW, pierwsza pcz np 9 MHz bez ARW z niskim wzmocnieniem przemiany, tor wejsciowy należało by zaprojektować.
- TRX z pojedynczą przemianą na pasmo 80m. Wymaga dobrych obwodów wejściowych ( BPF) w celu wyeliminowania bliskiej częstotliwości lustrzsnej.

W załączeniu:
Pomiar ch-ki FEM w torze p.cz.. wg schematu poniżej na PCB toru pcz z wersji 9MHz, cweki 101 zestrojone na 500kHz.
İmage

Schemat z adaptacją p.cz. do 500 kHz.


Załączone pliki
.pdf  Schemat p_cz v FEM_500.pdf (Rozmiar: 411.58 KB / Pobrań: 71)

http://sp9lvz.sp-radio.eu/
(Ten post był ostatnio modyfikowany: 18-01-2025 11:11 przez SP9LVZ.)
17-01-2025 16:56
Odwiedź stronę użytkownika Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
GLI512 Offline
Grzegorz

Liczba postów: 9
Dołączył: 01-03-2017
Post: #376
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI
Znakomity pomysł z tym FEM na 500 kHz.
Tak na marginesie - zdaje się, że są jeszcze do zdobycia FEM-y na 200 kHz niemieckiego RFT. Częstotliwość nieco niska, ale za to charakterystyka wyjątkowo dopracowana przez dawnych niemieckich inżynierów. Chodzi mi po głowie właśnie takie eksperymentalne II p.cz. Coś tam mam z nich w swoich zbiorach, więc czemu by nie spróbować?
17-01-2025 18:09
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SP2JQR Offline
Henryk
*****

Liczba postów: 1,506
Dołączył: 23-08-2009
Post: #377
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI
Filtry kwarcowe wyraźnie się starzeją wraz z upływem czasu. Po prawej stronie ch-ki przenoszenia pojawia się brzydki uskok powodujący zmianę barwy audio na przeciwnej wstędze. Filtry elektromechaniczne zdają się być pozbawione tej wady.
Mierzyłem wiele filtrów 500kHz, ale również tych na 200kHz. Szczególnie te na 200kHz zachowują całkowicie swoje parametry po wielu latach i ch-ki są dokładnie zgodne z danymi fabrycznymi.
Te powyższe cechy sprawiają, że współczesna amatorska konstrukcja zbudowana w oparciu o filtry elektromechaniczne wyciągnięte z bardzo starych zapasów lub z rozbiórki może mieć dużo lepsze właściwości od konstrukcji na filtrach kwarcowych.
Są jednak pewne warunki do spełnienia wynikające z ogólnych właściwości tych filtrów.

1. Niska częstotliwość wymusza budowę urządzeń z podwójną przemianą częstotliwości. Wyjątkiem są pasma 1,8MHz 3,5MHz 5MHz 7MHz, gdzie da się jeszcze przykładowo zastosować 5-obwodowy filtr BPF spełniający warunki tłumienia częstotliwości lustrzanych.

2. Drugim warunkiem potrzebnym do uzyskania bardzo dobrego audio jakie umożliwiają filtry elektromechaniczne to zapewnienie w filtrze kwarcowym pierwszej przemiany odpowiedniego zapasu pasma przenoszenia. Chodzi o to, że filtr kwarcowy o tej samej szerokości, ale o łagodniejszych z definicji zboczach mocno wpływa fazowo na częstotliwości w pobliżu zboczy filtru co zniekształca całe audio toru.
Dotyczy to szczególnie emisjii SSB.
Z tego powodu z moich badań nad urządzeniami z podwójną przemianą częstotliwości wynika, że szerokość filtru kwarcowego w pierwszej przemianie dla emisji SSB powinna wynosić około 4,5kHz, a dla poszerzonego ESSB jeszcze więcej.
Węższe filtry też będą działać, ale nie uzyskamy z nich takiego wspaniałego audio jakie jest możliwe do uzyskania na filtrach elektromechanicznych.
Jest jeszcze jedna cecha FEM. Jest to dość duże opóźnienie sygnału. trzeba o tym pamiętać i to uwzględniać przy projektowaniu układu ARW.
(Ten post był ostatnio modyfikowany: 18-01-2025 21:41 przez SP2JQR.)
18-01-2025 14:50
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SP9LVZ Offline
Piotr
****

Liczba postów: 736
Dołączył: 13-01-2015
Post: #378
RE: Wzmacniacz pośr. (IF) wg. F6CER, ew. hycas wg. W7ZOI
Kwestia ARW o której pisze Henryk przy wykorzystaniu FEM w torze wzmacniacza IF jest bardzo istotna. Jest dylemat jak zachowa się ujemne sprzężenie zwrotne ARW jeśli pierwszy regulowany mosfet jest przed FEM, a dwa za FEM. W przypadku filtrów kwarcowych problem opóźnień nie wydawał się istotny co pokazała praktyka drugiej i trzeciej wersji IF na mosfetach. To była już wersja z jednym mosfetem przed filtrem FEM. Gdyby były jednak jakieś negatywne skutki, można pierwszy mosfet wyłączyć z obwody ARW i zrobić na nim RRW, co też jest ciekawą opcją.
Modułowa koncepcja poszczególnych bloków B-L-U daje duże możliwości zrealizowania różnych wersji transceivera w zależności od pomysłu i własnych upodobań. Dla nas jako konstruktorów bywa to celem najwyższym - dochodzenie do różnorodności rozwiązań projektowanego układu. Czy wykonamy odbiornik z jedną przemianą, czy z dwoma, jakie wybierzemy filtry do konstrukcji zależy tyko od nas. Nie jesteśmy ograniczeni narzuconym rozwiązaniem układu jak w przypadku trx definiowanych programowo. Działamy zatem dalej.

http://sp9lvz.sp-radio.eu/
(Ten post był ostatnio modyfikowany: Wczoraj 22:04 przez SP9LVZ.)
Wczoraj 21:25
Odwiedź stronę użytkownika Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
Odpowiedz 


Skocz do:


Użytkownicy przeglądający ten wątek: 1 gości