Direct Conversion Receiver Polyakova prezentowany w Burzeninie 2019

[SQ8GUO]

witam,
bardzo mnie zaciekawila ostatnia prelekcja na tegorocznym zjezdzie w Burzeninie. Poniewaz sprawa swieza, zakladam ten post, bo mysle ze nie tylko ja bylbym zainteresowany tematem/budowa urzadzenia.
Chodzi o prosta homodyne Poljakowa, ktora omawial i prezentowal dzisiaj Jurek SQ9RFC wg. swojej modulowej koncepcji.
Przegrzebalem internet (tez rosyjski Yandex) ale dokladnie takiego samego schematu jak Jurek przedstawil nie znalazlem a chcialbym od niego zaczac zabawe/nauke. Stad prosba do autora prezentacji o podzielenie sie schematem i pomoca w konstrukcji tego ustrojstwa - Pewnie bedzie wiele pytan, Jurek

Najblizszy prawdzie bylby chyba ponizszy schemat:
https://yandex.ru/images/search?pos=101&...source=wiz

Bardzo fajny blog nt. budowy DCR-a Polyakova przedstawia BH1RBG:
https://sites.google.com/site/linuxdigit...c-receiver

Post ten ma mi (i innym) sluzyc przede wszystkim do pokonywania problemow przy budowie tego urzadzenia, zrozumienie jego zasady dzialania, metodyki pomiaru itp. Mam nadzieje ze informacje tutaj zawarte pomoga innym malo doswiadczonym kolegom tez zbudowac taki odbiornik. Licze na merytoryczna pomoc Jurka i innych bardziej doswiadczonych kolegow. Prosba do wszystkich ktorzy pozjadali wszystkie rozumy: prosze nie smiecic tego postu swoimi uwagami. Chce sie tu czegos nauczyc a nie wysluchiwac jaki to glupi jestem. Z gory dzieki!
Pozdrawiam wszystkich uczestnikow Zjazdu!

Dzieki Jurek za super prezentacje i podrzucenie schematu na forum.
pozdrawiam!

[SQ9RFC]

Dziękuję :-) To jest naprawdę bardzo udana konstrukcja Polyakova. Jest bardzo czuła. Znalazłem ją tu na forum :-) Była publikowana w rosyjskim RADIO, polskim Świecie Radio, albo Elektronice Praktycznej. Nie pamiętam dokładnie. Gdy ochłonę po zlocie, odpalę komputer i podlinkuję co potrzeba. Tam były teksty wyjaśniające zasadę działania. Naprawdę warto budować proste konstrukcje.

[SP9FKP]

Co do zasady działania - zgoda. Jednakże realizacja dla KF trąci dziś myszką. Podpowiadam Wam uwspółcześnioną propozycję Olega_9: Poliakov na 74HC4066
Układ ma wiele zalet i eliminuje jedną główną wadę oryginału - wrażliwość na amplitudę z VFO.

[SQ8GUO]

(09-09-2019 10:50)SP9FKP napisał(a):  Co do zasady działania - zgoda. Jednakże realizacja dla KF trąci dziś myszką. Podpowiadam Wam uwspółcześnioną propozycję Olega_9: Poliakov na 74HC4066
Układ ma wiele zalet i eliminuje jedną główną wadę oryginału - wrażliwość na amplitudę z VFO.

czesc Piotr,
dzieki za linka. Mam nadzieje ze z niego skorzystam. Jednakze najpierw celowo chce zaczac od prostego ukladu na 4 tranzystorach gdzie w sposob modulowy, stopien po stopniu bede probowal zrozumiec co one robia i je usprawniac tak jak to przedstawil Jurek w Burzeninie, coby docelowo dojsc do tego ulepszonego ukladu lub jakichs wlasnych rozwiazan najlepiej, ale na to dlugo czasu potrzeba Tak czy inaczej, zaczynam niemalze od zera, bo kazdy stopien musze wziasc pod lupe i zrozumiec co poszczegolne elementy pasywne robia (dzielniki napiecia, pojemnosciowe itp.). Ustalanie punktu pracy tranzystora na maksymalne lub zadane wzmocnienie itp. Poprostu ten post jest poligonem i dokumentacja wiedzy jaka mi sie uda zebrac, wiec wszelkie uwagi i podpowiedzi mile widzane. Czekam jak tylko Jurek podrzuci swoj schemat, coby zaczac zadawac pytania zbierajac czesci.
pozdrawiam!

[SP6FRE]

Witam!

Ja testowałem inna wersję urządzenia DC opracowaną przez B.Поляковa:

Prosty odbiornik trzypasmowy

W tym przypadku mieszacz działa na tranzystorze FET ale heterodyna może działać zarówno na częstotliwości odbioru jak i na częstotliwości dwukrotnie mniejszej. W cytowanym rozwiązaniu heterodyna działa w jednym zakresie a poszczególne pasma sa odbierane na harmonicznych heterodyny Skuteczność odbioru zapewniają obwody wejściowe i tylko one są przełączane.

Zbudowałem na podstawie tego pomysłu kilkupasmowy transceiver CW opisany w

w tym wątku

Urządzenie wystawione zostało w konkursie w Burzeninie w 2012 roku i chyba zdobyło nagrodę w swojej kategorii.
Urządzenie jest istotnie rozbudowane o heterodynę na układzie DDS oraz o cześć nadawczą a część odbiorcza ma bardziej skomplikowany filtr m.cz. oraz ARW.
Postaram się odgrzebać w swoich zasobach ten transceiver aby przypomnieć sobie o jego zaletach i wadach.

L.J.

Ps. Nie wykluczam, że mam do tego rozwiązania jeszcze jakieś płytki, które chętnie oddam po kosztach przesyłki.

[SQ9RFC]

SQ8GUO Chcesz sie uczyć, zacznij od tego:
https://elportal.pl/pdf/k01/25_18.pdf
potem w necie wyszukaj kolejne części wpisując "Górecki tranzystory część ..." jest ich chyba 5. Generalnie przeczytaj wszystko to co Piotr Górecki ma do powiedzenia o tranzystorach, opornikach, kondensatorach i cewkach. Pisze w bardzo przystępny sposób.
Tu schemat z prezentacji w Burzeninie.

Dla osób które pytają czy to jest to radio które było w czwartek wieczorem prezentowane przy zlotowej antenie - NIE! tamto to był binaural - to tak jakby dwa Polyakovy spięte razem :-) efekt bardzo ciekawy.
Proste radyjka są bardzo pouczające, zwłaszcza w kwestii dopasowania poszczególnych bloków. Wymiana mieszacza na inny - czasem lepszy, może całkiem zepsuć wszystko.
CDN

[SQ8GUO]

EDYCJA PONIZEJ BOM PRZEOCZYL I POMYLIL POSTY. PRZEPRASZAM
Poprostu przeczytalem post Leszka biorac go za post Piotra.
------------------------------------------------------------------------------
Leszek,
tak, widzialem tez ten schemat 3pasmowego RX-a i obym kiedys do tego momentu dotarl. Podobnie z reszta z urzadzeniem do ktorego link podeslal Piotr. I dzieki za lekture (poczytam o Twojej konstrukcji - zapewne jest tu na forum jeszcze sporo ciekawych watkow na ten temat).
aha. jak masz plytki to ja bardzo chetnie. Zbieram rozne czesci, plytki od 20 lat - czas zaczac cos z tym robic. Zaraz wysle Ci info na priv. Sliczne dzieki!

Piotr,
Wspaniala dyskusja wywiazala sie w temacie Gdzie tu regeneracja miedzy Toba i Jurkiem.
Czytam co to homodyna, regeneracja itp. i temat nie jest taki prosty jakby sie wydawalo. Pamietam ze jako nastolatek patrzylem bardzo krzywo na wszelkie DC opisywane w czesopismach nalezacych do AVT. Poprostu urzadzenia z posrednia przemiana byly w modzie a tutaj historyczny zwrot Mam kolejne pytania...

ok,
Zastanawiaja mnie obwody wejsciowe DCR Polyakova czy tez wielu innych prostych DCR-ow: czesto jest to tylko jedna cewka...
Nawet w Piligrimie czy Husarku sa to zdaje sie dwu-obwodowe filtry wejsciowe [BPF].
Ja sie zastanawiam jaka wartosc dodana przyniesie 3-obwodowy BPF w urzadzeniu Polyakova? Chodzi mi tutaj, aby docelowo poprawic selektywnosc urzadzenia (czy to pod katem SSB czy CW), tak aby jak najmniej smieci wpadlo na kolejne stopnie wzmacniajace. Zapewne trzeba bedzie skompensowac tlumienie takich filtrow wzmocnieniem zastosowanych tranzystorow niskoszumnych? I co gdy zrobie te filtry nie na malych karkasach np. 3-7mm tylko na duzych tj. np. 15-30mm? Lub duzych Amidonach (bedzie to rownoznaczne z wiekszymi karkasami?). Mam cicha nadzieje ze czulosc (wrazliwosc na sygnaly radiowe) takich obwodow bedzie duzo wieksza?


Jurek,
„Tranzystory dla początkujących” - jest ich 22 czesci Ponadto sporo do poczytania o pozostalych elementach tez na tym portalu:
https://elportal.pl/podstawy-elektroniki/
Zaczalem juz czytac stare knigi np. Odbiorniki radiowe (Tomasz Bogdan - Urzadzenia Radiowe). Mam sporo starej lektury, klasyki jak: Poradnik UKF, Poradnik Radioamatora, ABC Krotkofalowca i wiele innych. Pewnie ze 30 pozycji, wiec mam w czym wybierac. A P.Goreckiego czytalem w sredniej szkole. Na strychu mam jeszcze ksera EdW - pora do tego wrocic

Dzieki za schemat.

Pytanie:
1. Ty zamiast kondensatora powietrznego w heterodynie, zastosowales m.in. warikap (czyli diode pojemnosciowa?) - czy BB105 (taka sama jak w VFO Taurusa bodajze) tez sie nada? Mysle ze taki kondensator powietrzny tez sie znajdzie, ale wiem ze mam te diody i helipoda 50k wiec moze dokladnosc strojenia bylaby lepsza jak samym kondensatorem. Docelowo kondensator z "nastrojka" (przekladnia planetarna).
2. Te dwie diody na schemacie to zdaje sie mieszacz, tak? Zastanawiam sie nad uzyciem tutaj diod germanowych? Takich jakich sie uzywa do sond w.cz. - zakupilem tez taki [GD507 czy jakos tak], ktore pracuja do ponad 1GHz i chcialbym je docelowo tez wyprobowac, jednak czy to ze diody sa germanowe to ma to jakies kluczowe znaczenie w tym ukladzie? Tzn. jasniej - czy uklad ogranicza mnie przed eksperymentowaniem z takimi diodami? Czy ma to sens?
3. Czy napiecie zasilania jest tutaj krytyczne? Widzialem ze czesto zasila sie tego typu urzadzenia nawet 5V! Z tego co wyczytalem przy innym napieciu trzeba dobrac inne parametry rezystorow wokol tranzystorow, tak by dobrac ich odpowiedni punkt pracy. Ale moje pytanie, czysto teoretyczne, brzmi: jaka jest korzysc z zasilania +12V w stosunku do +5V czy tez wyzej? Dlaczego autor wybral zasilanie 12V a nie jakies inne?

z gory dzieki za drobne wyjasnienia.

[SP9FKP]

Dużo pytań, to dobrze! Nie bój się pytać, kto pyta - nie błądzi. Odpowiem na pytanie z "mojej" części poprzedniego wpisu. To nie przypadek, że jest tylko jeden obwód wejściowy. Dla detektora próbkującego nie jest to tak istotne jak dla superheterodyny z niską p.cz. Detektor tego typu odbiera na nieparzystych harmonicznych a więc daleko od częstotliwości pracy. Tak więc im mniej obwodów na wejściu, tym większe prawdopodobieństwo, że trafisz z częstotliwością rezonansową w pasmo i zdecydowanie prostsze jest dostrojenie na optimum, nie wspominając o stratach. Dodanie obwodu tylko pogorszy sprawę. Natomiast o selektywności decyduje to co jest już za detektorem i tu raczej cudu sie nie spodziewaj bo na dobrą sprawę nie ma w tym układzie żadnego filtru m.cz. Ale nie o to tu chodzi by wszystko było "naj" w pierwszym układzie.
Powodzenia!

[SP6FRE]

Witam!

Pozwolę sobie na lekką polemikę z Jurkiem w sprawie obwodów wejściowych.

Nie jest do końca tak, że obwody te nie mają znaczenia. W pokazanym przeze mnie przykładzie odbiornika na 3 pasma mają podstawowe znaczenie w separacji pasma - bo przecież heterodyna ma dla każdego pasma tą samą częstotliwość.
Poza tym, im mniej nie pożądanych częstotliwości na wejściu tym lepiej bo jedną z bolączek prostych układów DC jest odbiór silnych sygnałów stacji broadcast przedostających się wgłąb układu.

O ile pożądany sygnał powstaje w wyniku zmieszania heterodyny a następnie wydzieleniu produktu mieszania na częstotliwościach akustycznych, to silne, niepożądane sygnały są "odbierane", przez detekcję, na każdej nieliniowości: na złączu baza- emiter, na diodach mieszacza itp.

Tak więc, im lepsza filtracja na wejściu tym lepiej dla sygnału pożądanego.
Niemniej, okazuje się, że nawet prosty układ, z jednym obwodem zapewnia całkiem znośny odbiór bo równoległy obwód rezonansowy, luźno sprzężony z anteną i dopasowany do dalszych stopni np. przez odczep ma dużą selektywność czyli małe tłumienie w rezonansie i duże tłumienie poza pasmem.
Zalecam więc wykonanie tego obwodu z cewką o dużej dobroci (duża średnica, mała długość, uzwojenie licą lub przewodem o dużej średnicy) ale także zastosowanie kondensatora zmiennego dla dostrojenia do rezonansu jeśli zakres pracy to kilkaset kHz. Jeśli zamierzasz zrobić odbiornik DC w większej obudowie to najlepiej w metalowej z dobrym ekranowaniem i cewką o dużej dobroci. ze strojeniem za pomocą kondensatora zmiennego.

A co do zasilania z napięcia 12V to wynika głównie z przyjętego standardu zasilania. Jest to przeciętna wartość zasilania odpowiednia dla układów z tranzystorami ale okazuje się, że jest także dobrze dopasowana do innych elementów w układach bo na przykład generatory zasilane z napięcia 12V dostarczają poziom sygnału odpowiedni dla mieszaczy diodowych.
Firmy produkując układ dopasowują go do z góry przyjętego napięcia zasilania i często jest to 12V.
Dla układów scalonych TTL przyjęto 5V - między innymi ze względu na częstotliwość pracy i straty energii a współczesne układy komputerowe to głównie 3.3V (z podobnych powodów jak TTL) i wydaje się, że jest to dolna granica związana z fizyką półprzewodników i wymaganiami na poziom sygnału na wyjściu.

Na załączonym rysunku charakterystyki tranzystora BC547 wyraźnie widać, że początek użytecznego zakresu pracyi zaczyna się dla napięcia C-E (kolektor-emiter) od 0.5 do ok.2V.
Im mniejszy prąd bazy tym mniejsze może być napięcie C-E ale nie powinno być mniejsze niż 0.5V. Napięcie zasilania powinno pozwalać na zmianę napięcia na kolektorze tranzystora zarówno w górę jak i w dół a więc dla liniowej pracy, najlepiej aby napięcie C-E miało wartość ok. połowy napięcia zasilania (z uwzględnieniem napięcia początkowego C-E).
W takim stanie sterowanie w bazie sinusem spowoduje, że tranzystor będzie się zatykał i odtykał równomiernie w obu kierunkach dając największą dynamikę pracy (to uproszczona analiza dla układu ze wspólnym emiterem). Oczywiście, jeśli pracujemy z małymi sygnałami na wejściu to napięcie C-E może odbiegać od tej zasady ale także im większe napięcie zasilania tym lepsze warunki pracy tranzystora.
Dla mniejszych napięć zasilania punkt pracy tranzystora należy dobierać bardziej starannie bo, dla przykładu, zasilając układ z napięcia 3V, trzeba dla każdego tranzystora uwzględnić, że początkowe napięcie C-E w granicach ok. 1V należy wyłączyć z potencjalnego zakresu zmian na wyjściu (na kolektorze względem masy) więc do dyspozycji zostaje ok. 3-1=2V a więc napięcie na kolektorze względem masy powinno wynosić ok. 2V a sygnał sinusoidalny na wyjściu nigdy nie przekroczy wartości 2Vpp. To są oczywiście rozważania teoretyczne bo w praktyce zakresy te będą nieco mniejsze ze względu na nieliniowe efekty nasycenia i zatkania tranzystora w skrajnych stanach.
Sądzę, że dla odbiornika jaki chcesz zrobić odpowiednim napięciem zasilania będzie np. 4.8V (4 akumulatory 1.2V), 6V (4 baterie 1.5V) a najlepiej 9V (bateria 9V lub 8 akumulatorów 1.2V) albo 14V (czyli tzw. akumulator 12V).
W razie potrzeby pomogę Ci przeliczyć wartości oporników ustalających punkt pracy tranzystorów dla innego zasilania niż 12V.
Zasilanie z baterii jest najlepsze dla odbiorników DC bo, ze względu na większość wzmocnienia skupioną w torze m.cz. są one silnie wrażliwe na zakłócenia z typowych zasilaczy sieciowych.

L.J.

P.s. Na razie nie dokopałem się do płytek wspomnianego urządzenia ale pewnie jutro to zrobię i liczę, że mam co najmniej 2 komplety bo mam już na płytki dwóch chętnych :-)

[SQ5KVS]

Drobna uwaga i nie bardzo a propo ale jednak: spora część elektroniki cyfrowej działa teraz już na 1.8V (a nawet takie avr'y też:
• Operating Voltage:
– 1.8 - 5.5V for ATmega48P/88P/168PV
– 2.7 - 5.5V for ATmega48P/88P/168P
– 1.8 - 5.5V for ATmega328P
)
chyba że miałeś na myśli tranzystory bipolarne.