Tryb drzewa | Tryb normalny

SP6FRE · 18-01-2010 22:44

Na początku muszę pogratulować pomysłu na stronę oraz zapału kolegom w prowadzeniu wątków sprzętowych. Zachęcony tym przykładem zaprojektowałem i wykonałem transceiver o nazwie DC01 czyli kolejną na tym forum ale dla mnie pierwszą homodynę z cyfrowym mieszaczem i fazowym formowaniem sygnału. Ponieważ urządzenie 'wyrosło już z pieluch' i ma za sobą pierwsze próby praktyczne zdecydowałem się pokazać je szerszemu gronu.
Konstruując urządzenie nie wymyśliłem prochu. Wzorowałem się na konstrukcjach Piligrim, QRP2004 oraz Yuma. Z każdej z nich wziąłem to co zasługiwało na uznanie i dokładając w końcu trochę własnej inwencji uzyskałem efekt o następujących, według mnie oczywiście, zaletach:
- układ jest dość prosty, większość stopni to wersje prostsze z możliwych
- użyta heterodyna jest 'tylko' 2 krotnie większa niż odbierany sygnał co pozwoliło na użycie mojej wcześniejszej konstrukcji Tiny DDS (na AD9853) z możliwością pracy transceivera w zakresie 0-16MHz
- urządzenie ma wszystkie stopnie niezbędne do pracy CW i SSB oraz stopień Pa o małej mocy (na razie sprawdzony w paśmie 3.5MHz)
- użyte elementy są typowe łącznie z obudową.
Wady konstrukcji zapewne 'odkryją' wnikliwi krytycy, chętnie podejmę dyskusję na ten temat argumentując własny wybór rozwiązania. W szczególności liczą na życzliwą, fachową pomoc w ustaleniu parametrów urządzenia metodą amatorską, bez zaawansowanego labolatrorium i sprzętu pomiarowego. Dokładniejszy opis rozwiązania można znaleźć na mojej stronie:
http://lx-net.pl/hr/dc01/dc01.html
Na początek załączam schemat układu oraz kilka zdjęć przedstawiających jak powstawało urządzenie. Jak pisałem urządzenie już działa, odbiornik pracuje od 0 do 16MHz a nadajnik sprawdzałem pracując na 3.5 emisją cw wykonując kilkadziesiąt łączności z krajami całej Europy oraz emisją ssb z kilkoma kolegami z Polski. Logika zawarta w układzie DDS zapewnia za pomocą 5 klawiszy ustawienie częstotliwości wzorca DDS-a, przełączenie trybu pracy CW/SSB, przełączenie wstęgi USB/LSB, wybór jednego z VFO (F0 lub F1) zrównanie częstotliwości obu VFO (Fx=Fy) oraz ustawienie kroku przestrajania w zamkniętym cyklu 5Hz-> 50Hz-> 500Hz-> 5kHz-> 50kHz-> 500kHz-> 5Hz->50Hz.... Poza tym układ DDS steruje automatycznym przełączeniem oktawowych filtrów pasmowych w.cz. przy czym częstotliwości obu VFO mogą oczywiście leżeć w całym paśmie 0-16MHz.
W planach bliższych mam zamiar dostawić regulowany filtr dolnoprzepustowy w torze m.cz na MAX7480 oraz wzmacniacz w.cz za filtrem pasmowym w.cz. W planach dalszych mam zamiar poprawić układ DDS przez wymianę na wyżej działający układ AD aby praca możliwa była do 30MHz zachowując jednocześnie filozofię obecnej funkcjonalności.
L.J.

SP5FCS · 18-01-2010 23:37

Witamy Leszka na pokładzie "Grupy HomeMade" i gratulujemy "mocnego" wejścia.
Pojawienie się krajowej konstrukcji transceivera homodynowego to ważne wydarzenie w naszym środowisku świadczące o coraz lepszej kondycji naszego hobby. Od jakiegoś czasu krąży po SP taka opinia, że mamy wystarczającą ilość doświadczonych Kolegów aby zaprojektować nowoczesny, polski transceiver. Zaprezentowana konstrukcja jest krokiem w tym kierunku. Pełna ocena techniczna wymaga zapoznania się ze schematami lub wykonania urządzenia.

Gratuluję ogromnego wkładu pracy w wykonanie projektu oraz prototypu, życzę merytorycznej dyskusji i ciepłego przyjęcia konstrukcji przez środowisko radioamatorów.

QRP73 · 19-01-2010 13:09

Konstrukcja ciekawa nawiązująca do rozwiązań z Jumy (wydzielone moduły przesuwnika oraz filtrów). Ze schematu wynika, że mamy dwa niezależne tory Tx, Rx. Nie rozumiem dlaczego mieszacz jest wspólny? Czy nie lepiej byłoby dać dwa oddzielne mieszacze bez układów przełączających tak jak w Jumie ? Czy chodziło o układ sterowania kluczami z DDS-a ?
73 Marek

SP6FRE · 19-01-2010 22:02

Witam!
Dziękuję za miłe przyjęcie na forum, którego byłem przez ostatnich kilka miesięcy cichym fanem.
Układ faktycznie ma wspólny mieszacz jak w w Piligrimie, oddzielne tory m.cz dla odbiornika i nadajnika jak w Yumie oraz dwukrotnie mniejszą heterodynę jak w QRP2004.
Dlaczego mieszacz jest wspólny? To proste pytanie ale odpowiedź będzie zawiła. Początkowo chciałem wykonać wspólne tory m.cz dla nadajnika i odbiornika jak w PIligrim-ie. Ostatecznie, doszedłem do wniosku, że należy je oddzielić pozostawaiając wspólny mieszacz jako najtrudniejszy element do zaprojektowania i realizacji. Przeczucie mnie nie myliło. Okazało się, że źle przewidziałem kolejność wyprowadzeń mieszacza od strony m.cz. i w prototypie solidnie przeryłem druk ratując się przecięciami ścieżek i łącznikami przewodowymi od strony druku. Nie chciałem robić tego dwukrotnie dla odbiornika i nadajnika a we wspólnym mieszaczu robota była tylko jedna:-( Tak więc trochę z rozmysłu a trochę z lenistwa a trochę bez przyczyny jest jak jest.
Mam pierwsze pytanie o płytki więc obiecuję, że w ciągu kilku dni przedstawię dokładniejszą informację na ten temat. Płytki do DDS-a można już zamówić w pewnej firmie w Poznaniu, która zrobiła mi kilka sztuk na zlot w Burzeninie więc jak tylko dostanę odpowiedź to podam dane firmy oraz przybliżony koszt kompletu. Jeśli chodzi o opis konstrukcji to prawdopodobnie w ciągu kilku dni zamieszczę schemat z pomiarami napięć w węzłowych i istotnych punktach układu oraz kilka obrazów z oscyloskopu. Postaram sie również zdjąć charakterystyki przenoszenia filtrów m.cz. oraz zmierzyć czułość a jak się uda również tłumienie drugiej wstęgi. Ponieważ jednak mam do dyspozycji jedynie prosty oscyloskop i miernik uniwersalny to zajmie mi to trochę czasu ale przede wszystkim muszę wymyśleć jakąś rzetelną metodę pomiarową. Chętnie usłyszę propozycje jak to zrobić aby je skonfrontować z własnymi pomysłami i dopasować do posiadanych warunków ;-)
Na koniec podzielę się osobistą refleksją dotyczącą takich konstrukcji. Ponieważ zrobiłem kilka odbiorników, z reguły własnego pomysłu, to najbardziej zaskakujące dla mnie było to, że odbiornik DC z filtrem polifazowym i cyfrowym mieszaczem może działać lepiej niż dobrze bez użycia jednej cewki i obwodu rezonansowego!!. Do tej pory jestem pod wrażeniem chwili kiedy po dołączeniu anteny wprost na wejście mieszacza usłyszałem czyste sygnały, wytłumioną drugą wstęgę i to wszystko z niezłą czułością.
L.J.

Mam niewielki postęp w pracach. Zrobiłem i założyłem atrapę na przedni panel oraz opis gniazd na panel tylny. W dalszym ciągu czekam na układy Max aby wykonać regulowany filtr dfolnoprzepustowy w torze odbiornika. Wysłałem też zapytanie w sprawie płytek.
Przy okazji podpowiem jak szybko można zrobić taka atrapę. Trzeba oczywiście zrobić projekt i dać do druku laserowego na samoprzylepnej folii przeżroczystej (koszt strony A4 to ok. 7 PLN). Ja przygotowuję materiał do wydruku jako plik pdf i wtedy nie ma problemu z wydrukiem (przynajmniej tam gdzie robię). Niestety, przeźroczysta folia naklejona na ciemne tło obudowy nie daje właściwego efektu więc najpierw naklejam ją na plastykową okładkę teczki na dokumenty. Taka teczka ma przednią stronę przeźroczystą a więc nie przydatną ale za to strona tylna jest wykonana z litego barwnego plastyku. Kolory najlepiej widać na białym tle więc polecam teczki z okładką w tym kolorze a jeśli dodatkowo mają nieco chropowatą (kropkowaną) fakturę to sytuacja jest idealna bo na mikrokropkach łatwo odprowadzić pęcherze powietrzne spod folii. Teraz rysunek jest ładnie widoczny na białym tle. Następnie podklejam atrapę dwustronną folią do wykładzin podłogowych a w końcowej fazie wykonuję otwory: okrągłe za pomocą korkoborów o odpowiedniej średnicy a prostokątne za pomocą nożyka. Tak przygotowana atrapa jest wodoodporna i średnio wytrzymała mechanicznie. Niemniej na szybki prototyp jak znalazł.
L.J.

SP2GOW · 20-01-2010 11:18

Leszku, daj sobie spokój z DDS-em na AD9851, przecież to śmieci niewyobrażalnie nawet z filtrami pasmowymi na wyjściu. AD9951-54 można ewentualnie tutaj zastosować. Dobry PLL jest jeszcze lepszym rozwiązaniem. Gratuluję Tobie poważnego podejścia do wykonania najpierw rzetelnych pomiarów a dopiero później zaproponowania kolegom czegokolwiek. I przedstawienia tych pomiarów na forum. Jeśli masz oscyloskop, to już jest dobrze, bo masz m.in. wiarygodny wzorzec poziomu w.cz. Pozostaje wykonać przestrajany generator w.cz do 50MHz na AD9951, dobry, przełączany tłumik(co nie jest łatwe, ale do zrealizowania w warunkach amatorskich), analizator widma z przystawką wobulującą np w/g W7ZOI (kupiłem kilka lat temu taki KIT w USA-wydatek ok. 1200zł i sporo pracy); oraz dobre sztuczne obiążenie 50 omów/100W. Używam też i uważam za godne polecenia KIT-y z Nowego Elektronika -miernik LC 057-K oraz miernik częstotl. 079-K. Dodam jeszcze na zakonczenie, że w odbiorniku TRX-a , bez podłączonej anteny nie może być słyszany żaden, najsłabszy nawet sygnał oprócz szumów własnych toru odbiorczego. I TO NA WSZYSTKICH AMATORSKICH PASMACH KF.
LESZKU-konstruuj zawsze dobre urządzenia na wszystkie pasma KF. Jeśli ktoś będzie chciał zbudować sobie urządzenie na jedno pasmo, wykona Twoją konstrukcję ale jednopasmową. Pozdrawiam jak zwykle bardzo życzliwie.

SP6FRE · 20-01-2010 18:08

Dziękuję za uwagi na temat DDS-a. Sam mam świadomość, że ten element wymaga zmiany o czym piszę na swojej stronie. Niemniej, właśnie ten właśnie, gotowy do uzycia generator pozwolił mi uruchomić i sprawdzić działanie całego transceivera a ponieważ ten element łatwo zastąpić innym więc droga jest otwarta. Dlatego również nie ograniczyłem filtrów w.cz do pasma 14MHz bo planuję uruchomić wyższe pasma - oczywiście z innym generatorem. Dziękuję również za sugestie w sprawie otoczenia pomiarowego choć gdybym miał tylko na wobulator wydać 1200PLN to pewnie kupiłbym używany gotowy transceiver ;-). Mam pewną wiedzę jak powinno ono wyglądać bo przez pierwszych 10 lat mojej aktywności zawodowej pracowałem z mikrofalami do 20GHz używając przede wszystkim sprzętu HP. Kto miał kontakt ten wie jaki to komfort. Teraz musi mi wystarczyć to co napisałem wcześniej oraz, o czym nie wspomiałem, również miernik częstotliwości (do ok. 30MHz) ale także wobulator zrobiony z ....Tiny DDS-a (-> http://lx-net.pl/hr/wobul/wob_dds.html ). Ten wobulator powinien wystarczyć co najmniej dla pomiaru pasma układów m.cz . choć, jak można sprawdzić na w/w stronie bardzo dobrze radzi sobie z pomiarami wąskopasmowymi filtrów kwarcowych. Najbardziej jednak zainteresowany jestem jakąś domową metodą pomiaru przesuwnika fazowego. Na razie sprawdzałem go badając kształt krzywej Lissajous, która 'na oko' jest okręgiem ale podejrzewam, że dokładność takiego pomiaru może nie być wystarczająca :-(
L.J.

SP2GOW · 20-01-2010 21:00

Dodam tym razem tylko krótko, że napiasłem o analizatorze widma z przystawką wobulującą w/g W7ZOI, a więc nie jest to wygórowana cena. Jesteśmy na Forum Home Made, a więc wybór musi paść na niego zamiast na używany TRX.
Jeśli chodzi o przedstawianie parametrów skonstruowanego urządzenie, powinno wyglądać mniej więcej tak, jak to zrobiono w ostatnim Nr1/2010 ŚR w artykule FLEX 3000, w akapicie Pomiary oraz w dwóch załączonych tabelach.
http://homepages.wmich.edu/~cotton/SA1.html

SP3RAF · 20-01-2010 21:31

Witam!

Gratuluję Leszkowi fajnego projektu. Dzięki Leszkowi doczekaliśmy się polskiej nowoczesnej homodyny z prawdziwego zdarzenia. Przynajmniej pierwszej, która ujrzała światło dzienne. Miałem okazję poznać Leszka na Warsztatach QRP w Burzeninie i wierzę, że z pewnością dopieści swój projekt tak, że będzie wręcz idealny. Leszek ma inżynierskie podejście do tematu i sporą wiedzę. A przy okazji zapytam czy miałeś, Leszku, możliwość porównania Twojego DC01 z Piligrimem? Jeżeli tak, to jakie były Twoje wrażenia z tych porównań odnośnie jakości odbioru i nadawania? Piligrima sam zbudowałem i wiem, że to dobre radio, więc ciekaw jestem (i zapewne nie tylko ja) jak Twoim zdaniem wypadają takie porównania.

Pozdrawiam Wszystkich!

Robert SP3RAF

SP2QCA · 21-01-2010 17:47

Pomiar przesuniącia fazowego jest chyba w książce Szpakowskiego "Pomiary w radiokomunikacji amatorskiej" - jeśli się nie mylę.
Byla to dość prosta metoda.

pozdrowienia
Artur sp2qca

SP6FRE · 22-01-2010 0:48

Witam kolegę z Burzenina :-). Niestety, na spotkanie przyjechałem dość późno i wyjechałem wcześnie, tuż po obiedzie a w dodatku temat bezpośredniej przemiany tego typu w zasadzie dla mnie wtedy nie istniał :-(. Nie potrafie więc zrobić porównania, choć "na oko" tory odbiornika powinny być porównywalne. Moja osobista refleksja wskazuje, że odbiornik ma sporą czułość ale przede wszystkim jest bardzo odporny na modulację skrośną. W zasadzie odstrojenie poza pasmo przenoszenia m.cz (ok. 3kHz) uodpornia odbiornik na silne sygnały o czym mogłem się przekonać pracując równolegle z kolegą, który mocą ok. 100W działał w odległości nie większej niż 1km!. Ten weekend poświęcę na podstawowe pomiary. DDS przerobiłem właśnie na wobulator i spróbuję coś poczytać o pomiarze fazy choć nie mam tej książki o której wspomina Artur :-( Metoda Lissajous to dokładność co najwyżej kilku procent a przy moim oscyloskopie pewnie i więcej. Doczytałem się innego sposobu i choć jest prosty wymaga nieco więcej czasu i przygotowania. W tej metodzie oba porównywalne sygnały należy znormalizować a następnie użyć do bramkowania większej częstotliwości, którą można tak dobrać aby dla przesunięcia fazowego 90 stopni czas otwarcia bramki pozwalał na przejście np. 9000 impulsów. Dałoby to (teoretycznie) dokładność 1/100 stopnia czyli znacznie lepiej niż potrzeba ;-)
L.J.