RE: Automatyczna Regulacja Wzmocnienia
Odpowiedź pozornie jest prosta: Zakres regulacji ARW powinien wynosić tyle ile wynosi tłumienie poza pasmem użytecznym użytego do odbioru filtru.
Zauważmy jednak, że wiele amatorskich konstrukcji ma bardzo proste filtry, których tłumienie pozapasmowe nie przekracza 40dB. Również konstrukcje używające np. filtrów o katalogowym tłumieniu poza pasmem rzędu 90dB rzadko kiedy są wykonane w taki sposób, że wykorzystują ten parametr - np. dla Digitala 942 używającego PP9 to tłumienie również ledwo osiągało 40dB - reszta to przesłuch poza filtrem. Podobnie jest w innych konstrukcjach. Mi osobiście nigdy nie udało się wycisnąć z filtru PP9 więcej jak 85dB pomimo wszelkich środków zaradczych.
Czy warto więc stosować ARW o większym zakresie działania? Odpowiedź jest dwojaka:
1. Po pierwsze absolutnie warto, gdy tor wejściowy odbiornika ma wystarczającą dynamikę, pomimo słabszego filtru. Dzięki temu nie musimy bez przerwy stać przy radiu i załączać np tłumik, gdy zacznie nadawać kolega z tego samego osiedla - tłumienie drugiej wstęgi i innych sygnałow będących z boku nie ma najmniejszego znaczenia, ponieważ i tak będą przykryte silnym sygnałem. Znaczenie będzie mieć wówczas tylko czytelny odbiór kolegi na podobnym poziomie głośności jak pozostałe stacje. W dobrym radiu tłumika praktycznie nie używamy, nawet w przypadku nadawania z tego samego osiedla.
Inny problem powstaje, gdy kolega na tym samym osiedlu pracuje kilka kanałów obok. Wówczas nic nie poradzimy pomimo wielkiej dynamiki wejściowej radia i dobrego ARW, ponieważ zastosowany filtr selektywny nie da rady go wytłumić. Musi więc być działanie równoległe w postaci powiększenia tłumienia filtu p.cz. do poziomu wyznaczonego możliwościami dynamicznymi toru wejściowego.
2. Po drugie można stosować mniejszy zakres regulacji, jeśli zakres dynamiczny toru radiowego i tak nie pozwala na przenoszenie bez zniekształceń dużych i jednocześnie małych sygnałów. Wówczas stosowanie większego zakresu regulacji nie ma większego sensu, bo i tak wcześniej powstaną zniekształcenia t torze wejściowym i żadne ARW tu już nie pomoże. W tym momencie dopiero jest całkowicie uzasadnione, a wręcz konieczne zastosowanie tłumika, a nawet kilku stopni tłumienia lub potencjometru. Tylko w takich radiach należy stosować odpowiednio dobrane tłumiki.
Mocnym odbiornikom też tłumik może się przydać, ale tylko w przypadku nadawania kilowatami z sąsiedniego bloku.
Jak to jest w przypadku Piligrima?
Przedstawione obrazki prezentują jedynie pomiar dynamiczny czasów regulacji, a nie zakresu regulacji, jak też nic nie mówią o nachyleniu regulacji.
Zakres regulacji ARW w Piligrimie sięga maksymalnie poziomu około 70dB. Wszystko zależy od egzemplarza zastosowanego feta w układzie regulatora - dla słabszych tranzystorów będzie około 60dB. Zastosowany filtr ma tłumienie poza pasmem też około 70dB. Można powiedzieć, że jak na to radio to dobór jest prawidłowy, gdyby nie fakt, że to radio posiada znacznie większą dynamikę stopni wejściowych. Źle jest dobrane wzmocnienie stopnia sumującego czterofazowy sygnał. Pierwszy przesterowuje się wzmacniacz OP filtru, ale zaraz po nim właśnie ten stopień. Jednak ARW nie wyrabia już dużo wcześniej. Po wyskalowaniu S-metra okazało się, że ARW pracuje w moim radiu prawidłowo do poziomu +28dB ponad S-9, a powyżej z powodu ograniczenia zakresu regulacji następuje przesterowanie. Skalując S-metra musiałem lekko oszukać poziom S-9 +30dB i bardzo radykalnie oszukać S-9 +40 (S-9+60dB to pomyłka). Regulacja w zakresie 70dB jak sobie policzycie to zaledwie poziom S-9 +20dB !!! Biorąc pod uwagę, że regulacja nie zaczyna się od zera to jest odrobinę tych plusów więcej. Jak to się ma do prawie każdego normalnego fabrycznego radia, gdzie +60 ponad S-9 to norma - niech każdy odpowie sobie sam. Dynamika stopni wejściowych tego radia absolutnie pozwala na pełne wykorzystanie możliwości pomiarowych zastosowanej syntezy. Trzeba poszerzyć zakres regulacji ARW o około 40dB i to powinno wystarczyć.
Nie narzekajmy więc koledzy, że to złe radio, tylko dopracujmy go, aby wycisnąć z niego wszystko co ono może, a może znacznie więcej !
Do dzieła koledzy konstruktorzy.
Ja ze swej strony jak będę miał więcej czasu zrobię dokładne pomiary zakresu regulacji i jakieś wykresy w EXCELu, może wtedy sprawa będzie jeszcze jaśniejsza, cierpliwości...
|
