HUSAREK - nowa homodyna dla "każdego"

[SP4HKQ]

W kolejnych postach postaram się opisać działanie poszczególnych bloków modułu automatyki.

Moduł homodyny wnosi wzmocnienie sygnału 170-175 razy i nie podlega regulacji. Moduł filtrów akustycznych CW/SSB przenosi sygnał bez zmian poziomu. Automatyka sygnału realizowana jest na układzie U1a za pomocą sterowanego napięciem tranzystora J310. Układ U1a wnosi maksymalne wzmocnienie sygnału 5x i przy załączonym (przewodzącym) tranzystorze Q1 tłumi sygnał ok 1000x. Dynamika układu automatyki wynosi więc ponad 70 dB. Działanie układu automatyki rozpoczyna się gdy sygnał na wejsciu modułu homodyny przekroczy poziom S6. Jak zaznaczył Janusz SP5BMP optymalny sygnał na wyjściu U1a powinien wynosić 20 mVpp. Przy ustalonym większym poziomie sygnału w tym miejscu pojawiają się zniekształcenia, a przy mniejszym wzrastają szumy. Poziom tego sygnału ustalamy dobierając wartość opornika w emiterach Q3,Q6 (2.2kOm wartość ustalona podczas prac prototypowych).

Prawidłowe działanie automatyki wymaga dobrania tranzystorów NPN tj Q3 i Q6. Dobieranie polega na pomiarze wzmocnienia BETA za pomocą prostego cyfrowego multimetru (prawie każdy pomiar BETA obecnie posiada). Wzmocnienie użytych tranzystorów powinno być większe niż 300 (im więcej tym lepiej), a rozrzuty wzmocnienia tranzystorów powinny być mniejsze od 10. Tranzystory PNP Q4, Q5 nie ma potrzeby dobierać. Muszą być tylko jednego typu.

Automatyka posiada 3 stałe czasowe (kondensator 100nF, kondensator 1uF w szereg z opornikiem 1kOm, kondensator 4.7uF w szereg z opornikiem 10 kOm). Zapewniają one szybką reakcję na narastające zbocze sygnału i długi czas utrzymania poziomu sygnału wynoszący przy SSB 2-2.5 s. Rozładowanie kondensatorów automatyki zapewniają dwa załączane kluczami oporniki 1.2 MOm i 200kOm (ten drugi do szybkiej automatyki koniecznej przy CW). Sterowanie załączania oporników kluczami ma druga zaletę. Przy nadawaniu odłączamy oporniki od masy. Kondensatory się nie rozładowują. Skutkuje to jednakowym poziomem sygnału w głośniku po ponownym przejściu na odbiór.

Pomiędzy kondensatorami automatyki, a bramką FETa regulacyjnego Q1, znajduje się wtórnik wykonany na wzmacniaczu operacyjnym U2a. Bez niego wymagane by było dobieranie Q1. Obecnie dowolny tranzystor J310 pracuje w tym miejscu poprawnie.

Układ posiada także ręczną regulację wzmocnienia. Za pomocą potencjometru ustalamy napięcie na bramce Q1 które powoduje podniesienie progu zadziałania ARW. Skutkuje to brakiem wzrostu szumu pasma gdy korespondent na moment przestanie mówić.